Kişinin yaşadığı toplum içre kıymeti olan , kapasite, hattıhareket ve vesair davranış biçimlerini vüruttirdiği proseslerin tübaşöğretmen.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara göre insanoğluın davranışlarında belli vürutmeler sağlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Terbiye; bireyin davranışlarındaki yaşantısı suretiyle kasıtlı olarak ve isteyerek bileğkonume meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kadar eğitimin bir çok teşhismı binalabilmektedir. Ancak, günümüzde çoğunlukla yeğleme edilen teşhism:
“Kişinin davranışında, kendi yaşantısı suretiyle ve kasıtlı olarak mergup yönde( eğitimin yalnızçlarına mütenasip ) bileğkonume meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis göre;
· Terbiye bir prosestir.
· Terbiye sürecinde, bireyin davranışlarının mergup yönde bileğkonutirilmesi yalnızçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğkonume kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde bireyin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç taban öğesi vardır.
1. Yalnızç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Değerlendirmeler
Terbiye yalnızçla başlar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam paha ve istimara ile son bulur. Sürecin bu mantığı parçalanmamış kültürler için benzeridır. Yalnızçların içeriği ve öğrenme için kullanılan öğretme şekilleri kültürden kültüre göre bileğkonuebilir, ancak sürecin doğbirliı bileğkonumez.
Terbiye kapsamı ve teşhismlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih süresince biraşkın filozof ve terbiyeci, eğitimin ne başüstüneğuna konusunda farklı farklı teşhismlamalarda bulunmuştur. Günümüzde ise eğitimin kabul edilen standart teşhismı şudur: Terbiye, bireyin davranışlarında kendi yaşantıları suretiyle kasıtlı olarak istendik davranış bileğkonuikliği meydana getirme sürecidir. Bu teşhismlama ekseninde eğitimin genel hatları çizilebilir. Bu teşhismlamanın içre eğitime konusunda temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları suretiyle”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğkonuikliği” ve “müddetç” kadar kelimeler eğitimin ana taşlarıdır.
Terbiye, insanoğlu için hayat boyu devam eden bir prosestir ve davranışlarda tadil meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise bireyin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik kısaca beklentilere ve hedeflere mütenasip olabileceği kadar istenmedik yönde bile vürutebilir. Terbiye sürecinin konuletilmesi ise kasıtlı kısaca programlı ve programlı olabileceği kadar vürutigüzel bile kabil. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal terbiye, vürutigüzel meydana getirilen eğitime ise informal terbiye denir. Henüz açıklayıcı bir örnek verirsek mektep, dershane, terbiye merkezleri kadar mekânlarda maruz terbiye formal; bireyin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı olmayan terbiye ise informal eğitidir. Kısaca terbiye sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine göre sınıflandırıldığında formal ve informal terbiye edinmek üzere iki tür ortaya çıkar. Formal terbiye okullarda ya da kurumlarda belli bir plan ve yetişek çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu terbiye tipinin belli bir amacı vardır. Bu düzende terbiye süreci yönetimsel bir ekip ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal terbiye ise tabiatıyla vüruten plansız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki duygusal bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir sistem olarak ele allıkındığında ise terbiye sisteminin üç taban ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, prosesler ve çıktılardır. Kaynarca; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, yapı, tesisat, maliyet, personel kadar fiziksel unsurlardır. Müddetç; mektep içre gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve ibret aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde marifet, yeterlilik, mezuniyet, sınav özetları kadar mergup davranış bileğkonuiklikleridir.